Omnipotentna kontrola to termin odnoszący się do mechanizmu obronnego, w którym osoba próbuje zachować poczucie kontroli nad otoczeniem lub sytuacją w sposób nadmierny lub niezdrowy. Mechanizm ten może wyrażać się w przekonaniu, że jednostka ma nadmierne zdolności do kontrolowania sytuacji, choć w rzeczywistości tak nie jest. Poczucie omnipotencji tkwi w każdym dorosłym jako poczucie kompetencji i skuteczności. W momencie, kiedy czujemy, że nasza wola została spełniona, poprawia nam się nastrój.
Przykłady omnipotentnej kontroli mogą obejmować:
1. Nadmierne planowanie i organizowanie: Osoba może próbować kontrolować każdy aspekt życia, tworząc rygorystyczne plany i harmonogramy, aby uniknąć niespodzianek.
2. Wprowadzanie zasad i regulacji wokół siebie: Osoba może narzucać swoje zasady i oczekiwania na innych, oczekując, że inni będą działać według jej wytycznych.
3. Nadmierne zmartwienia i lęk o przyszłość: Osoba może stale obawiać się, co może się wydarzyć w przyszłości i starać się kontrolować te potencjalne sytuacje.
Omnipotentna kontrola może wynikać z lęku przed utratą kontroli lub lęku przed niepewnością. Jednakże nadmierne dążenie do kontroli może prowadzić do nadmiernego stresu, frustracji oraz konfliktów z innymi ludźmi, ponieważ nie zawsze jest możliwe kontrolowanie wszystkich aspektów życia.
W terapii psychologicznej, terapeuci mogą pomóc osobie zrozumieć źródła jej potrzeby kontrolowania i rozwijać zdrowsze strategie radzenia sobie z lękiem lub niepewnością.